امتیاز یا نمره ESG را بهتر بشناسید- راهنمای جامع
با تمرکز بیشتر بازارهای مالی بر مسائل محیط زیستی، اجتماعی و حاکمیتی(ESG)، سرمایه گذاران به دنبال ارزیابی شرکت‌ها فراتر از عملکرد مالی آنها هستند. افشای ESG بینشی فراتر از عوامل سنتی ثبت شده در ترازنامه‌ها، از جمله اطلاعات در مورد اثرات پایداری بلند مدت ارائه می‌دهد. به همین دلیل سرمایه گذاران به دنبال ابزارهای اضافی و تکمیلی مانند امتیاز یا نمرات ESG برای ارزیابی عملکرد شرکت و شناسایی ریسک هستند.
در این مقاله به بررسی، معرفی، نحوه ایجاد و چگونگی تاثیر امتیاز یا نمره ESG بر تصمیمات سرمایه‌گذاری پرداخته خواهد شد.
امتیاز ESG چیست؟
امتیاز ESG بیانیه قابل اندازه‌گیری تاثیر، میزان موفقیت و چالش‌ها در حوزه‌های وسیع محیطی، اجتماعی و حاکمیتی است.
امتیازدهی ESG که اغلب با رتبه‌بندی‌های ESG به جای هم استفاده می‌شوند، تصویری از نحوه برخورد مؤثر یک شرکت با ریسک‌های ESG در عملیات روزمره ارائه می‌دهند. این ریسک‌ها حوزه‌هایی مانند سازگاری با تغییرات آب و هوایی، تنوع، برابری و شمول(DEI)، بهره‌وری انرژی، حقوق بشر و غیره را در بر می‌گیرد.
به طور معمول، امتیاز یا نمره ESG از یک معیار کمی ویژه، مانند رتبه‌بندی حرفی یا نمره عددی از 0 تا 100 تشکیل شده است تا عملکرد فراگیر ESG و قرار گرفتن در معرض ریسک شرکت را نشان دهد. امتیاز ESG بالا نشان دهنده مهارت قوی در مدیریت ریسک ESG است. با این وجود، نمره‌ها تحت تأثیر سایر متغیرهای کلیدی از جمله عملکرد همتایان، روندهای صنعت کلان و تغییرات در روش‌های اختصاصی پلت فرم امتیازدهی قرار می‌گیرند. بنابراین، سرمایه گذاران تمایل دارند تا قبل از تصمیم گیری نهایی برای تخصیص سرمایه، جنبه‌های دیگر عملکرد یک شرکت از جمله کیفیت و شفافیت افشای آن را در نظر بگیرند.
برخی سازمان‌ها، مانند CDP، هم عملکرد شرکت و هم عملکرد آن را نسبت به سایرین در صنعت خود ارزیابی می‌کنند، همه شرکت‌ها این کار را انجام نمی دهند. بنابراین، در نظر گرفتن عملکرد همتایان به ارائه دهنده نمره یا امتیاز ESG مورد نظر و روش شناسی اختصاصی آنها بستگی دارد.
با ترکیب ارزیابی و نمرات ESG با تجزیه و تحلیل مالی، سرمایه گذاران می توانند درک جامعی از پتانسیل یک شرکت برای رشد قابل توجه و پایدار در آینده به دست آورند.
امتیاز ESG چه چیزی را می سنجد؟
امتیاز ESG منعکس کننده مسائل محیطی(E)، اجتماعی(S) و حاکمیتی(G) و نحوه مدیریت آنها است. اما آنچه در این نمره قرار می گیرد برای هر شرکتی یکسان نخواهد بود. اینجاست که مفهوم متریالیتی مطرح می‌شود. توجه به این نکته ضروری است که برخی از جنبه‌های ESG برای صنایع خاص مرکزی‌تر هستند و بسیاری از این جنبه‌ها جهانی یا گسترده می‌باشند، مانند انتشار گازهای گلخانه‌ای، شیوه‌های کار، اخلاق تجاری و غیره.
مطالعه بیشتر: روز جهانی استاندارد: نقش استانداردها در پیشبرد SDGها- استاندارد ISO
برخی از اجزای اصلی امتیازدهی ESG شامل این موارد می‌باشد:
🔹محیط زیستی(E): تمرکز بر تأثیر سازمان بر طبیعت، مانند مصرف انرژی، مدیریت زباله، حفاظت از آب و انتشار کربن تمرکز دارد. ارزیابی محیط زیستی می‌تواند شامل سوالات زیر باشد:
🔸آیا شرکت سیاست‌ها و شیوه‌های محیط زیستی قوی را اجرا می‌کند؟
🔸آیا انتشار کربن خود را 25 درصد در مقایسه با معیارهای صنعت خود کاهش داده است؟
🔸آیا شرکت به طور فعال بازیافت را در فعالیت‌های خود ترویج می‌دهد؟
🔸آیا شرکت در منابع انرژی تجدیدپذیر سرمایه گذاری می‌کند؟
🔹اجتماعی(S): عملکرد اجتماعی شامل زمینه‌هایی مانند تنوع و شمول، حقوق بشر، آشتی بومی، و سلامت و ایمنی است. ارزیابی اجتماعی می تواند شامل سوالات زیر باشد:
🔸آیا شرکت رفاه کارکنان و شیوه‌های کار منصفانه را در اولویت قرار می‌دهد؟
🔸آیا شرکت دستمزدها و مزایای رقابتی را ارائه می‌دهد؟
🔸آیا شرکت محیط کاری امن برای کارکنان را تضمین می‌کند؟
🔸آیا شرکت فعالانه از ابتکارات اجتماعی در جوامع محلی حمایت می‌کند؟
🔸آیا در حفظ ارتباط شفاف با ذی‌نفعان، تقویت پاسخگویی و رسیدگی به نگرانی‌های آنان تلاش می‌کند؟
🔹حاکمیتی(G): عملکرد حاکمیتی به راهبری شرکت، حقوق اجرایی، ترکیب هیئت مدیره، اخلاق تجاری، رشوه خواری و فساد مربوط می‌شود. ارزیابی حاکمیت شرکت می تواند شامل سوالات زیر باشد:
🔸آیا شرکت از شیوه‌های شفاف، ساختار هیئت مدیره شفاف و مکانیسم‌های نظارتی مؤثر پیروی می‌کند؟
🔸آیا شرکت سطح بالایی از یکپارچگی و رفتار اخلاقی را در طول عملیات خود حفظ می‌کند؟
🔸آیا شرکت از رعایت مقررات مربوطه و استانداردهای صنعت اطمینان می‌دهد؟
🔸آیا شرکت شیوه‌های افشای جامع، ارائه اطلاعات دقیق و به موقع به سهامداران و سرمایه‌گذاران را حفظ می‌کند؟
اهمیت امتیازدهی ESG
اکثر شرکت‌های دولتی بین‌المللی و داخلی (و بسیاری از خصوصی‌ها) بر اساس عملکرد محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) توسط ارائه‌دهندگان مختلف گزارش‌ها و رتبه‌بندی‌های شخص ثالث، ارزیابی و رتبه‌بندی می‌شوند.
امتیاز ESG توسط سرمایه گذاران نهادی، مدیران دارایی، موسسات مالی و سایر ذی‌نفعان برای ارزیابی و اندازه گیری عملکرد ESG و سنجش قرار گرفتن در معرض ریسک استفاده می شود. به گفته MSCI، سرمایه گذاران از رتبه بندی ESG برای اهداف مختلف، از جمله تجزیه و تحلیل بنیادی یا کمی، ساختن سبد و مدیریت ریسک، تعامل با شرکت‌ها و ارتقای راهبری فکری، و محک زدن و ایجاد محصولات شاخص محور استفاده می‌کنند.
با بهبود شهرت برند و تخصیص سرمایه بیشتر، شرکت‌ها به پیوند ناگسستنی بین کیفیت افشا و نمره ESG پی‌برده‌اند. اما شناسایی دقیق، تحلیل و گزارش ریسک‌ها و فرصت‌های متریالیتی می‌تواند دشوار باشد.
انواع مختلف امتیازدهی ESG
روش‌های مختلفی برای طبقه‌بندی امتیاز ESG وجود دارد. برای موسسه مالی شرکتی، سیستم‌های امتیازدهی ESG در دو دسته اصلی قرار می‌گیرند: امتیازات ESG خاص صنعت در مقابل نمرات ESG غیر از صنعت. نمرات ESG مربوط به صنعت عموماً معیارهای معنی‌دار تری را در بر می‌گیرد از جمله: DEI، تغییرات آب و هوایی، حقوق بشر و غیره.
به طور کلی، امتیازدهی ESG را می توان در سه حوزه اصلی دسته بندی کرد:
🔹 امتیازدهی عمومی ESG: این امتیاز منعکس کننده شیوه‌ها و فعالیت‌ها در کل طیف عملکرد ESG است. به عنوان مثال، نمرات عمومی ESG شامل رتبه‌بندی MSCI ESG و رتبه‌بندی ESG بلومبرگ است. این امتیازات را می توان در تحقیقات و پورتفولیو شرکت ادغام و بینش ارزشمندی برای سرمایه گذاران ارائه کرد.
🔹امتیازدهی ویژه هر دسته ESG: این نوع امتیاز فراتر از یک عامل یا موضوع است، اما همه عوامل در نظر گرفته شده در یک دسته از عوامل محیط زیستی، اجتماعی و یا حاکمیتی (ESG) قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، پروژه افشای کربن (CDP) بر مسائل مربوط به آب و هوا متمرکز است.
🔹امتیازدهی موضوع خاص ESG: این امتیازات عملکرد شرکت‌ها و صندوق‌ها را با تمرکز محدود بر یک موضوع واحد ارزیابی می کنند. به عنوان مثال، خدمات سهامداران نهادی (ISS) رتبه‌بندی ریسک آب را صادر می‌کند که منحصراً بر ارزیابی ریسک‌های مرتبط با آب یک شرکت متمرکز است.
مطالعه بیشتر: معیار و متریک‌های ESG چیست؟
امتیاز ESG توسط چه کسانی ایجاد می‌شود؟
امتیازدهی ESG توسط نهادهای مختلف، از جمله آژانس‌های رتبه‌بندی شخص ثالث مانند ISS انجام می‌شود. ارائه‌دهندگان مختلف امتیاز ESG را می‌توان به این دسته‌ها تقسیم کرد:
🔹سازمان‌های غیردولتی: CDP نمونه‌ای از یک موسسه خیریه غیرانتفاعی است که امتیازات ESG را با تمرکز ویژه بر مسائل محیط زیستی ارائه می‌کند. CDP به دلیل رویکرد دقیق خود، انجام تحقیقات اولیه مستقیماً با ناشران به جای تکیه صرف بر افشای داوطلبانه سازمان‌ها، مشهور است.
🔹شرکت‌های خدمات مالی: تعدادی از شرکت‌های خدمات مالی وارد عرصه امتیازدهی ESG شده‌اند. نمونه‌های برجسته عبارتند از: Bloomberg، Sustainlytics، MSCI، FTSE Russell و S&P Global. این شرکت‌ها امتیازات ESG را برای برآورده کردن خواسته های سرمایه گذارانی که به دنبال اطلاعات مربوط به ESG هستند ارائه می‌دهند.
🔹کارت‌های امتیازی ESG شرکت: با درک اهمیت عملکرد ESG، شرکت‌های متعددی شروع به توسعه کارت‌های امتیازی ESG خود کرده‌اند که به آنها اجازه می‌دهد تا روند انطباق و عملکرد خود را در طول زمان ارزیابی کنند. برای حفظ اعتبار و اجتناب از سبزشویی، شرکت‌ها باید کارت امتیازی ESG خود را با استفاده از چارچوب‌های عینی مانند هیئت استانداردهای حسابداری پایداری (SASB)، هیئت استانداردهای افشای آب و هوا (CDSB)، ابتکار گزارش‌دهی جهانی (GRI)، شورای گزارش‌دهی یکپارچه بین‌المللی (IIRC) و اصول سرمایه گذاری مسئولانه (PRI) بسازند.
چالش‌های امتیازدهی ESG
در حالی که نمرات ESG نقش مهمی در ارزیابی عملکرد محیطی، اجتماعی و حاکمیتی شرکت‌ها ایفا می‌کند، صنعت رتبه‌بندی ESG هنوز نسبتاً جوان است. برخی از رایج ترین چالش‌ها عبارتند از:
مطالعه بیشتر: تضمین گزارش پایداری چیست؟
🔹عدم استانداردسازی: یکی از موانع اصلی در امتیازدهی ESG حول فقدان روش‌ها و معیارهای یکسان است. آژانس‌های رتبه‌بندی و چارچوب‌های مختلف از رویکردهای متنوعی استفاده می‌کنند که می‌تواند منجر به نابرابری شود و مقایسه بین شرکت‌ها بر اساس امتیازات آنها را چالش‌برانگیز کند.
🔹کیفیت و قابلیت اطمینان داده‌ها: امتیازات ESG عمدتاً به داده‌های شرکت متکی است، این داده ها از نظر دقت و کیفیت متفاوت هستند. چون شرکت‌ها شیوه‌های گزارش دهی متفاوتی دارند، به دست آوردن داده‌های قابل مقایسه و مطمئن یک چالش همیشگی است.
🔹دامنه و پوشش محدود: وقتی صحبت از امتیازات ESG می‌شود، شرکت‌های سهامی عام تمایل دارند که مرکز توجه باشند، در نتیجه شرکت‌های کوچک‌تر یا خصوصی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرند. همچنین، معمولاً بخش‌ها یا صنایع خاصی نسبت به سایرین مورد بررسی و توجه بیشتری قرار می‌گیرند، که می‌تواند شکاف‌های ارزیابی یا سوگیری‌های بالقوه را ایجاد کند.
🔹سبزشویی وتغییر داده‌ها: برخی از شرکت‌ها ممکن است از نظر استراتژیک خود را پایدارتر یا از نظر اجتماعی مسئولیت‌پذیرتر از آنچه در واقعیت هستند نشان دهند، که می‌تواند بر وجهه عمومی آنها تأثیر منفی بگذارد و در برخی موارد حتی منجر به دعوی قضایی شود. بنابراین، امتیاز ESG که بر اساس داده‌های اغراق آمیز یا نادرست استخراج شده، برای تصمیم گیری سرمایه گذاران گمراه کننده است.
🔹تحول در چشم انداز نظارتی: چشم انداز پویای استانداردهای گزارش ESG با معرفی مقررات جدید و تغییر روند در فضای پایداری شرکت‌ها شکل می گیرد. این یک چالش بزرگ هم برای شرکت‌ها و هم آژانس‌های رتبه‌بندی است، زیرا باید به سرعت خود را با مقرراتی که از نظر برخی، هر لحظه پیچیده‌تر و جامع‌تر می‌شوند، تطبیق دهند. بنابراین، برای به دست آوردن درک عمیق‌تر از امتیازدهی ESG، برای سرمایه گذاران ضروری است که از پیشرفت‌های جاری به خوبی آگاه باشند.
بهبود امتیاز ESG با ادغام استاندارد GRI
انتظار می‌رود که ساز و کارهای امتیازدهی و رتبه‌بندی ESG نقش مهمی در چشم انداز گزارش پایداری و مالی در آینده داشته باشد. برای بهبود رتبه‌بندی ESG، تعیین اهداف ESG واضح و قابل اندازه‌گیری، جمع‌آوری شاخص‌ها و نتایج، و اطمینان از داده‌های شفاف و دقیق ضروری است. این مراحل پایه‌ای قوی برای افزایش عملکرد کلی یک کسب و کار بر مبنای شاخص‌های ESG ایجاد می‌کند.
مطالعه بیشتر: ماتریس ارزیابی ریسک و اهمیت آن چیست؟ راهنمای گام به گام
ندای توسعه، اولیــن موسســه مشــاوره تخصصــی دانــش بنیــان در حــوزه طراحــی و پیــاده‌ســازی سیســتم‌هــای مســئولیت اجتماعــی شــرکتی با تجربه بومی و دانش بین المللی در استانداردهای ابتکار گزارشگری جهانی (GRI)، همراه شماست تا به طور مؤثر کسب و کار شما را در مسیر بهبود رتبه و درجه بندی‌های مبتنی بر ESG راهنمایی کند. اجرای استانداردهای GRI شفافیت و اعتبار عملکرد ESG شما را بهبود می‌بخشد، که مستقیماً بر امتیاز و رتبه مبتنی بر ESG شما تاثیر دارد. با شناخت پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های منحصر به فرد کسب و کار شما و ایجاد اهداف پایداری شفاف، شما را در انتخاب متریالیتی پایداری و چگونگی افشای اطلاعات لازم بر اساس استانداردهای GRI راهنمایی می‌کنیم. در ندای توسعه همچنین شما و ذی‌نفعانتان می‌توانید از یک گزارش شفاف، جامع، مستقل و مطابق با انتظارت ذی‌نفعان خود اطمینان حاصل نمایید. هدف ما بهینه‌سازی امتیاز و رتبه مبتنی بر ESG شما( برای ورود به بازارهای جدید و مقاصد نو صادراتی) تسهیل رشد مالی پایدار و تقویت موقعیت شما در صنعت و بازارهای ملی، منطقه‌ای و بین المللی است.
